Een non-concurrentiebeding of anti-concurrentiebeding is een bepaling in een arbeidovereenkomst tussen werknemer en werkgever beperkt de mogelijkheden voor de werknemer om na afloop van de arbeidsovereenkomst werkzaam te zijn.
Of en op welke wijze een non-concurrentiebeding mogelijk is, is afhankelijk van de arbeidsovereenkomst. Bij een arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd stelt de wet meer eisen aan het beding. Overtreding van het beding kan grote gevolgen hebben. Vaak is in de arbeidsovereenkomst een boete opgenomen die verschuldigd is bij overtreding. Bovendien kan de werknemer bij overtreding schadeplichtig zijn ten opzichte van zijn voormalig werkgever.
Non-concurrentiebeding Burgerlijk Wetboek
De wettelijke regeling voor een non-concurrentiebeding in een arbeidsovereenkomst is opgenomen in artikel 653 van boek 7 van het burgerlijk wetboek.
Artikel 7:653 BW
Lid 1. Een beding tussen de werkgever en de werknemer waarbij deze laatste wordt beperkt in zijn bevoegdheid om na het einde van de overeenkomst op zekere wijze werkzaam te zijn, is slechts geldig indien:
a. de arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd is aangegaan; en
b. de werkgever dit beding schriftelijk is overeengekomen met een meerderjarige werknemer.lid 2. In afwijking van lid 1, aanhef, en onderdeel a, kan een beding als bedoeld in lid 1 worden opgenomen in een arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd, indien uit de bij dat beding opgenomen schriftelijke motivering van de werkgever blijkt dat het beding noodzakelijk is vanwege zwaarwegende bedrijfs- of dienstbelangen.
Non-concurrentiebeding onbepaalde tijd
Als een arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd is aangegaan, is het aangaan van een non-concurrentiebeding mogelijk als het beding schriftelijk is overeengekomen en de werknemer meerderjarig is. In veel gevallen stelt de wet werknemers van 16 jaar en ouder gelijk met meerderjarigen. Bij een anti-concurrentie beding heeft de minderjarige wel een uitzonderingspositie. De eis dat de reden van het opnemen van het beding gemotiveerd moet worden bij het opstellen van het beding geldt niet voor arbeidsovereenkomsten voor onbepaalde tijd.
Non-concurrentiebeding bepaalde tijd
Aan een anti-concurrentiebeding in een arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd stelt de wet zwaardere eisen. Het beding moet schriftelijk zijn overeengekomen. Een mondelinge overeenkomst is ook een overeenkomst, maar een mondeling overeengekomen non-concurrentiebeding heeft geen werking. Het overeenkomen van een non-concurrentiebeding met een minderjarige werknemer is niet mogelijk. Daarnaast moet het beding van een motivering zijn voorzien waaruit blijkt dat het beding noodzakelijk is wegens zwaarwegende bedrijfsbelangen.
Motivering non-concurrentiebeding
Om rechtsgeldig een anti-concurrentieovereenkomst te sluiten is een goede motivatie bepalend. De motivering kan worden opgenomen in het beding zelf, onder het beding of in een apart document dat samen met het beding wordt opgesteld en ondertekend. De motivering moet voorhanden zijn op het moment dat de arbeidsovereenkomst wordt aangegaan. Als de motivering pas op een later moment tot stand komt of wordt toegevoegd is het beding niet rechtsgeldig.
Zwaarwegend bedrijfsbelang
De motivering van het beding in een arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd is belangrijk. Uit de motivatie moet duidelijk blijken welk zwaarwegend bedrijfsbelang het beding bschermt. Het geven van een uitputtende omschrijving van zwaarwegende bedrijfsbelangen is onmogelijk. De motivering kan gelegen zijn in de specifieke kennis en informatie waarover de werknemer beschikt die niet bij de concurrentie terecht mag komen.
Onredelijk bezwarend
Een rechter kan de werking van een anti-concurrentiebeding beoordelen. De beoordeling die de rechter maakt is een belangenafweging. Het belang van de werkgever wordt afgezet tegen de beperkingen die de werknemer ondervindt door het beding. Als een rechter het beding onredelijk bezwarend acht, komt er geen werking aan toe. De rechter heeft ook andere mogelijkheden om met het beding om te gaan. Het is bijvoorbeeld mogelijk dat de rechter een vergoeding vaststelt die de werkgever aan de werknemer betaalt zolang het beding geldt.
Bij een ontslag dat aan de werkgever te wijten is, verliest het beding ook zijn werking.
Relatiebeding
Van een non-concurrentie beding kan een relatiebeding deel uitmaken. Een relatiebeding verbiedt een werknemer de relaties van een bedrijf te benaderen of om voor een relatie te gaan werken. Beide overeenkomsten beperken de mogelijkheden/vrijheid van de werknemer na het einde van de arbeidsovereenkomst.
Advies
Als u een non-concurrentie beding wilt overeenkomen met een beoogd medewerker is het verstandig het beding en de motivatie goed te laten beoordelen door een arbeidsrecht advocaat. Anderzijds kan het als (voormalig) werknemer verstandig zijn om een beding te laten beoordelen door een jurist voordat u de beperkende werking van het beding aanvaard. Het is zeer goed mogelijk dat aan een beding dat uw vrijheid beperkt geen werking toekomt. Anderzijds is het voor werknemer van belang om de werking van het beding niet te onderschatten.
