Het belang van een verrekeningsbeding in algemene voorwaarden maar ook het van toepassing verklaren daarvan, wordt nog wel eens onderschat.

In een uitspraak van de rechtbank Den Bosch blijkt dit nog maar eens. Hierbij strijden twee ondernemers over de toepasselijke algemene voorwaarden en het opgenomen verrekeningsbeding in de algemene voorwaarden. Welke algemene voorwaarden zijn van toepassing en mogen vorderingen over en weer worden verrekend?

Verrekeningsbeding in Algemene voorwaarden

Tussen ondernemer K en ondernemer V ontstaat een geschil en de samenwerking tussen beide bedrijven wordt beëindigd. Daarop wil de onderneming van K de betalingsverplichting aan de onderneming van V opschorten. Omdat beide ondernemingen over en weer geld van elkaar te vorderen hebben, wil ondernemer K de vordering die hij heeft op de ondernemer V verrekenen met het bedrag dat hij verschuldigd is. De beide ondernemers hebben vorderingen over en weer. V beroept zich op de door hem gehanteerde algemene voorwaarden waarin verrekening is uitgesloten.

In de procedure stelt de rechtbank in Den Bosch vast dat ondernemer V als eerste heeft verwezen naar de door haar gehanteerde algemene voorwaarden en de onderneming van K als tweede. Aan deze tweede verwijzing komt geen werking toe wanneer daarbij niet tevens de toepasselijkheid van de in de eerste verwijzing genoemde algemene voorwaarden uitdrukkelijk van de hand wordt gewezen. Het slechts verwijzen naar de eigen algemene voorwaarden door K, waarin weliswaar de door de opdrachtgever gehanteerde algemene voorwaarden van de hand worden gewezen, kan niet als een uitdrukkelijke afwijzing worden gekwalificeerd.

K is dus op grond van het verrekeningsverbod uit de algemene voorwaarden van V niet bevoegd haar schadevordering te verrekenen met de openstaande factuurbedragen. K zal de facturen moeten betalen.

Wat is verrekening?

Verrekening is het wegstrepen van de ene vordering tegen de andere. Artikel 127 lid 2 boek 6 Burgerlijk Wetboek bevat de hoofdregels voor verrekening. Verrekening kan een goed alternatief zijn voor een incassoprocedure. Verrekening maakt het incasseren van een openstaande vordering mogelijk zonder dat de schuldenaar handelt.

De voorwaarden voor verrekening

Om over te kunnen gaan tot het verrekenen van vorderingen moet aan de volgende voorwaarden zijn voldaan.

• Er moet sprake zijn van wederkerig schuldenaarschap: partijen hebben over en weer een vordering of meerdere vorderingen op elkaar;
• De prestatie beantwoord aan de schuld: bijvoorbeeld als beide vorderingen geldvorderingen zijn;
• De debiteur moet bevoegd zijn tot betaling. De debiteur is bijvoorbeeld niet bevoegd om de vordering te voldoen als een schuldeiser van de crediteur beslag op de vordering heeft gelegd;
• De debiteur moet de vordering kunnen opeisen. Een vordering is bijvoorbeeld niet afdwingbaar als hieraan een voorwaarde is gesteld (die nog niet is ingetreden) of als de schuldeiser zich (terecht) beroept op een opschortingsrecht.

Let op: De vorderingen moeten in het zelfde vermogen vallen. Het verrekenen van een vordering op een BV met een vordering op de bestuurder van de BV is niet mogelijk, omdat het vermogen van de BV en het privé vermogen van de bestuurder twee afgescheiden vermogens zijn.

Verdergaande verrekeningsbevoegdheden of verrekening uitsluiten bij overeenkomst

Partijen kunnen in een overeenkomst de bevoegdheden tot verrekening verruimen of inperken. De regels omtrent verrekening zijn van aanvullend recht. Partijen kunnen in een overeenkomst dus afwijken van deze regels. Indien u verrekenming wenst uit te sluiten of nadrukkelijk wenst toe te staan, is het van belang dat uw algemene voorwaarden deze rechten duidelijk omschrijven en dat de voorwaarden van toepassing zijn op de overeenkomst.

Hoe kan ik een vordering verrekenen

Voor de verrekening is een mededeling vereist waarin de schuldenaar verklaart dat hij de openstaande vorderingen verrekent.

De wederpartij kan de verrekening  niet tegenwerken, maar kan de verrekening wel aan de orde brengen in een procedure. De partij die een verklaring ontvangt dat zijn schuldenaar/schuldeiser overgaat tot verrekening moet naar de rechter als hij niet instemt met de verrekening. Als u overgaat tot het verrekenen van vorderingen moet u er dus zeker van zijn dat deze bevoegdheid bestaat.

Wat is het gevolg van verrekenen

De vorderingen die worden verrekend gaan tot hun gezamenlijke verloop te niet. Indien een vordering van € 100,– wordt verrekend met een vordering van € 200,– resteert een vordering van € 100,–. Voor ondernemers is verrekening derhalve een goede manier om een (deel van een ) vordering voldaan te krijgen.

Juridisch advies over verrekeningsbeding

Wilt u advies over algemene voorwaarden, het verrekeningsbeding of een andere vraag over het ondernemingsrecht? Bel 0800 – 4455000 of laat uw gegevens achter zodat onze advocaat u kan bellen.

Bron: Rechtbank ‘s-Hertogenbosch, 28 november 2012, LJN BY4265