Is de bestuurder van een auto nog de bestuurder als een passagier aan de handrem trekt? Het Hof Arnhem-Leeuwarden oordeelt dat de persoon achter het stuur die de conrole over een voertuig verliest door een ander gewoon de bestuurder blijft in de zin van de WAM.
Het gerechtshof Arnhem-Leeuwarden deed onlangs uitspraak over een ongeval op de ringweg Groningen. Het eenzijdige ongeval ontstond omdat een passagier tijdens het rijden aan de handrem trok. De persoon achter het stuur krijgt geen vergoeding van de WAM-verzekeraar, omdat de verzekering schade van de bestuurder zelf niet dekt.
Degene die de voortbeweging, richting en snelheid van het voertuig bepaalt
Eerder beoordeelde de rechtbank dit geschil. De rechtbank oordeelde dat de bestuurder degene is die:
“daadwerkelijk en zelfstandig de bedieningsorganen van het voertuig hanteert en aldus de voortbeweging, richting en snelheid van het voertuig bepaalt.”
Deze definite is gebasseerd op een uitspraak van het Benelux Gerechtshof. Volgens de rechtbank was de persoon achter het stuur niet meer de bestuurder toen hij de macht over het voertuig verloren was. De persoon achter het stuur bepaalde namelijk niet langer de voortbeweging, snelheid en richting.
Bestuurder blijft bestuurder na verliezen van controle over voertuig
In hoger beroep vernietigt het hof de uitspraak. De uitleg die rechbank geeft aan de definitie van ‘bestuurder’, welke ook in ander zaken is toegepast, klopt niet volgens het hof. Het hof verwijst naar een conclusie van een Aadvocaat Generaal bij de Hoge Raad:
‘‘Het hof is met onder meer A-G Machielse in zijn conclusie bij het arrest van de HR van 30 augustus 2005 van oordeel dat ‘men niet ophoudt “bestuurder” te zijn als de beweging van het voertuig oncontroleerbaar is geworden.’ ‘’
Of de bestuurder de auto daadwerkelijk onder controle heeft, is volgens het hof niet van belang. De persoon achter het stuur bedient het voertuig. Dit verandert volgens het hof niet als iemand aan de handrem trekt:
‘‘[naam1] bleef immers de persoon die op de bestuurdersstoel achter het stuur heeft plaatsgenomen, de auto in beweging heeft gezet en de snelheid en rijrichting heeft bepaald. Hij hanteerde bedieningsorganen van het motorrijtuig en dat werd niet anders doordat [naam4] plotseling aan de handrem trok en daarmee ook een bestuurshandeling uitvoerde.’’
‘Vervoerde persoon’ en ‘bestuurder’ in de WAM
De WAM onderscheidt twee verzekerden. De personen in een voertuig zijn ‘bestuurder’ of ‘vervoerde persoon’. Het hof vindt dat de persoon achter het stuur aanduiden als een ‘vervoerde persoon’ ingaat tegen het systeem van de wet. Ook dat is een reden om aan te nemen dat de persoon achter het stuur gewoon de bestuurder blijft.
Waarom is deze uitspraak van belang?
De verplichte WAM verzekering voor auto’s mag uitsluitingen bevatten. Een van de toegestane uitsluiting is de schade van de bestuurder van het verzekerde voertuig. De bestuurder van een voertuig heeft daarom een aanvullende verzekering nodig om zijn eigen schade te dekken. Maar als de persoon achter het stuur niet de bestuurder was tijdens deze eenzijdige aanrijding, moet de verzekeraar alsnog zijn schade vergoeden.
Contact
Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden 13 december 2022, ECLI:NL:GHARL:2022:10711, bron: rechtspraak.nl