Val fietser over kabelgoot bouwbedrijf: Een fietser valt over een oranje kabelgoot van 4,5 cm. De fietser loopt letsel op en stelt het bouwbedrijf dat de kabelgoot plaatste aansprakelijk. De rechter beoordeelt in deze recente uitspraak van de rechtbank Noord-Nederland of er sprake is van gevaarzetting door het plaatsen van een kabelbrug over de openbare weg.
Een bouwbedrijf werkt aan een huizenblok. Voor de werkzaamheden wordt een kabelgoot over de openbare weg geplaatst. De goot is oranje, goed zichtbaar en 4,5 cm hoog. De zijkanten van de kabelgoot lopen geleidelijk omhoog. Een waarschuwingsbord ontbreekt. Voor de aanwezigheid van de oneffenheid in het wegdek wordt niet gewaarschuwd.
Beoordelingskader val over voorwerp op de weg
De rechter beoordeelt of er sprake is van gevaarzetting. Dit betekent dat de kabelgoot een dusdanige mate van gevaar veroorzaakt dat het bouwbedrijf aansprakelijk is voor de schade. Om vast te stellen of er sprake is van gevaarzetting kijken we naar de kans op een ongeval, de mogelijke gevolgen van een ongeval en of het nemen van veiligheidsmaatregelen mogelijk is:
‘Bij beantwoording van de vraag of aan iemand die een situatie in het leven roept of laat voortbestaan die voor anderen bij niet-inachtneming van de vereiste oplettendheid en voorzichtigheid gevaarlijk is, de eis kan worden gesteld dat hij met het oog daarop bepaalde veiligheidsmaatregelen moet worden gelet niet alleen op de mate van waarschijnlijkheid waarmee de niet-inachtneming van de vereiste oplettendheid en voorzichtigheid kan worden verwacht, maar ook op de omvang van de kans dat daaruit ongevallen ontstaan, op de ernst die de gevolgen daarvan kunnen hebben, en op de mate van bezwaarlijkheid van te nemen veiligheidsmaatregelen.‘
Zichtbaarheid kabelgoot
Een hoogte verschil van 4,5 cm is volgens de rechter opzichzelf niet gevaarlijk. De kabelgoot loopt bovendien geleidelijk af. Daarnaast is de kabelgoot door de felle kleur goed zichtbaar:
‘Naar het oordeel van de rechtbank volgt uit de overgelegde producties (de foto’s van de situatie er plaatse) dat de fel oranje en geel gekleurde deels in schaduw liggende kabelbrug goed zichtbaar was tegen de grijze achtergrond van het asfalt.’
De rechter oordeelt dat het plaatsen van de kabelgoot zonder waarschuwingsbord geen grondslag is voor aansprakelijkheid. De kans op een ongeval door de kabelgoot is door de omvang en zichtbaarheid van het obstakel niet dusdanig groot dat het plaatsen van de kabelgoot onzorgvuldig is. De rechter wijst de schadeclaim daarom af.
Onvoldoende opletten door afleiding langs de weg
De fietser vindt dat de bouwwerkzaamheden weggebruikers afleiden. Om die reden had er volgens de fietser gewaarschuwd moeten worden voor de kabelgoot. De rechter wijst dit argument af. Ook als er sprake is van afleiding naast de weg moet een weggebruiker op de weg blijven letten:
‘De aanwezigheid van eventuele afleidende elementen langs de openbare weg ontslaat de weggebruiker niet van de verantwoordelijkheid om voldoende zicht te houden op de verkeerssituatie.’
Wat zegt de wet over waarschuwingsborden? – BABW
De gevallen fietser beroept zich ook op de wettelijke regeling voor toepassing, plaatsing en uitvoering van verkeersborden. Het Besluit administratieve bepalingen inzake het wegverkeer (BABW) is een uitwerking van de Wegenverkeerswet. De rechter benoemt dat het vaste rechtspraak is dat weggebruikers geen beroep kunnen doen op de bepalingen van het BABW en het uitvoeringsbesluit BABW. De regels in het besluit richten zich namelijk tot de wegbeheerder. Ten overvloede benoemt de rechter dat het BABW alleen een waarschuwingsbord verplicht als een gevaar onvoldoende zichtbaar is:
‘Overigens volgt uit artikel VII, Paragraaf 1 lid 3 van de Uitvoeringsvoorschriften BABW inzake verkeerstekens dat verkeersborden die een gevaar aanduiden slechts toegepast worden, indien het gevaar voor weggebruikers onvoldoende of niet tijdig waarneembaar is en daarvan is – zo volgt uit hetgeen hiervoor is overwogen – in het voorliggende geval niet gebleken.’
Waarschuwingsbord als gevaar onvoldoende waarneembaar is
De tekst van artikel VII, Paragraaf 1 lid 3 van de Uitvoeringsvoorschriften BABW luidt als volgt:
‘Verkeersborden die een gevaar aanduiden worden slechts toegepast, indien het gevaar voor weggebruikers onvoldoende of niet tijdig waarneembaar is.‘
Een weggebruiker kan geen beroep doen op de bepalingen in het BABW. De rechter toetst niet of de wegbeheerder zijn wettelijke verplichting nakwam, maar of er sprake is van gevaarzetting. De rechter besluit dat een waarschuwingsbord niet nodig was, omdat de kabelgoot goed zichbaar was door de felle kleuren. In feite is er dus weinig verschil tussen het voorschrift en de beoordeling van de aansprakelijkheid door de rechter.
Beroep op BABW in verband met bewijslast
Een beroep op een wettelijke voorschrift, maakt het mogelijk de bewijslast om te keren. De eiser van een letselschadeclaim bewijst dat het handelen van de tegenpartij de geleden schade veroorzaakte. Als een (veiligheids)voorschrift is overtreden, nemen we echter aan dat de schade het gevolg is van de normschending. Dit noemen we de omkeringsregel. De veroorzaker van de schade moet in dat geval bewijzen dat het handelen de schade niet veroorzaakte.
Voorwerpen plaatsen op (openbare) weg
De afweging die de rechter maakt in deze zaak is ook van belang voor particulieren. Het plaatsen van een kabel over de stoep voor het opladen van een auto of een tuinslang voor het sproeien van de tuin kan een grondslag zijn voor aansprakelijkheid. Ook in dat geval zal de zichtbaarheid van het voorwerp een grote rol spelen bij de beoordeling van de aansprakelijkheid.
Bespreek uw schadevergoeding
Onze specialisen helpen u graag verder. Bovendien is het laten afhandelen van uw schadeclaim meestal helemaal kosteloos. Neem contact op. Bel naar 0800-4455000, stuur een e-mail naar info@hijink.com of vul het onderstaande contactformulier in.
Bron: Rechtbank Noord-Nederland 6 januari 2023, ECLI:NL:RBNNE:2023:183