Aanrijding uitrit

Bij het in- of uitrijden van een uitrit moeten bestuurders alle overige weggebruikers voorrang verlenen. Na een aanrijding bij het inrijden of verlaten van een uitrit is de bestuurder die de uitrit inrijdt of verlaat aansprakelijk.

Bent u aangereden door een bestuurder die een uitrit verliet, dan heeft u meestal recht op een schadevergoeding. Het inrijden en verlaten van een uitrit is namelijk een zogenaamde bijzonder manoeuvre. Bij het inrijden en verlaten van een uitrit moet u al het andere verkeer, waaronder voetgangers, voorrang verlenen. Als de aanrijding ontstaat tussen een voertuig dat de uitrit inrijdt en een voertuig dat de uitrit verlaat dan delen de betrokkenen meestal de schade.

Dat je voorrang verleent bij het verlaten van een uitrit is algemeen bekend. Wanneer er sprake is van een uitrit is helaas niet altijd duidelijk. Wat zijn de kenmerken van een uitrit? Na een verkeersongeval discussiëren partijen regelmatig over de vraag of er sprake is van een uitrit.

Criterium uitrit

De wet bevat geen omschrijving van het begrip uitrit. In de rechtspraak is bepaald dat er twee manieren zijn om vast te stellen dat er sprake is van een uitrit:

“Een weg wordt als uitrit beschouwd indien deze weg een beperkte bestemming heeft en deze beperkte bestemming kenbaar is voor alle verkeersdeelnemers ter plaatse (bestemmingscriterium) of indien deze weg ter hoogte van de aansluiting op de andere weg de fysieke kenmerken van een uitrit vertoont (constructiecriterium).”

Komen partijen er niet uit? Dan een procedure noodzakelijk zijn. De rechter bepaalt in dat geval of er ter plaatse sprake is van een uitrit.

Wanneer is er sprake van een uitrit?

Wat is een uitrit? Een uitrit is een uitrit als de wegsituatie eruit ziet als een uitrit (constructiecriterium) of als duidelijk is dat het niet gaat om een doorgaande weg maar om de toegang tot een bepaalde bestemming (bestemmingscriterium). Voor het bestemmingscriterium is van belang dat de beperkte bestemming duidelijk zichtbaar is voor iedereen. Ook hier is de wegsituatie ter plaatse doorslaggevend. Het antwoord op de vraag: wat is een uitrit? Is daarom: elke wegsituatie die er uit ziet als een uitrit.

Voorrangsregel uitrit: artikel 54 RVV

In artikel 54 RVV staat dat bestuurders al het overige verkeer voorrang verlenen bij het in- of uitrijden van een uitrit. Onder verkeer vallen op grond van artikel 1 RVV alle weggebruikers en dus ook voetgangers:

Artikel 54 RVV: Bestuurders die een bijzondere manoeuvre uitvoeren, zoals wegrijden, achteruitrijden, uit een uitrit de weg oprijden, van een weg een inrit oprijden, keren, van de invoegstrook de doorgaande rijbaan oprijden, van de doorgaande rijbaan de uitrijstrook oprijden en van rijstrook wisselen, moeten het overige verkeer voor laten gaan.

Schadevergoeding na een aanrijding bij een uitrit

Bestuurders moeten schade die ontstaat door voorrangsfouten vergoeden. De verplichting om schade te betalen, ziet alleen op de schade die het gevolg is van de verkeersfout. Schade die door eigen schuld ontstaat, wordt niet vergoed.

Aanrijding met een voetganger of fietser bij een uitrit

Bij een aanrijding van een motorrijtuig met een voetganger of fietser hebben deze zogenaamde zwakke verkeersdeelnemers eigenlijk altijd recht op een schadevergoeding van tenminste 50%. In dat geval geldt namelijk de 50%-regel. Voor de andere helft van de schade kijken we naar de over en weer gemaakte verkeersfouten en de ernst van het letsel.

aanrijding uitrit, wat is een uitrit, kenmerken uitrit — Hier wijst zowel de constructie als de bestemming op een uitrit.

Constructiecriterium uitrit

Het constructiecriterium houdt in dat een uitrit een uitrit is als het er uit ziet als een uitrit. Daarvoor kijken we onder andere naar de aanwezigheid van:

een trottoir, fietspad of drempel;
verharding van de uitrit, die duidelijk verschilt van de kleur en het bestratingsmateriaal van de doorgaande weg;
een doorgaande, verlaagde trottoirband;
toegangshek of slagboom;
schampblokken/biggenruggen aan weerszijden van een uitrit;
een hek/afrastering om het perceel.

Bestemmingscriterium uitrit

Het bestemmingscriterium houdt in dat er sprake is van een uitrit als de beperkte bestemming kenbaar is. Uit de situatie ter plaatse moet duidelijk blijken dat de weg bedoelt is om een bepaalde bestemming te bereiken. Denk bijvoorbeeld aan de volgende situaties:

oprit of oprijlaan bij een huis;
ingang van een weiland, akker of bos;
ingang van een parkeergarage of parkeerplaats;
benzinestation.

Onduidelijkheid?

Wanneer er sprake is van een uitrit zou eigenlijk meteen duidelijk moeten zijn. In de praktijk is dit lang niet altijd het geval. Het criterium ‘alles wat lijkt op een uitrit is een uitrit’ helpt ons ook niet altijd verder. Veel weg situaties zijn onvoldoende duidelijk. De ANWB pleit al jaren voor het aanbrengen van haaientanden als de voorrangssituatie onduidelijk is. Haaientanden gelden echter niet voor voetgangers. Terwijl voetgangers wel voorrang krijgen bij het verlaten van een uitrit.