In korte tijd is de elektrische fiets niet meer weg te denken uit het Nederlandse verkeer. Ongevallen met e-bikes komen daardoor ook steeds vaker voor. Hoe zit het met de aansprakelijkheid bij een ongeval?
Uit cijfers van de ANWB blijkt dat dodelijke ongevallen met een elektrische fiets inmiddels meer voorkomen dan dodelijke ongevallen met een snorfiets. Bij een kwart van alle fietsongevallen is volgens het CBS een elektrische fiets betrokken. Hoe zit het met de aansprakelijkheid bij een ongeluk met een elektrische fiets?
Elektrische fietsen vallen uiteen in twee categorieën: de normale elektrische fiets of e-bike en de speed-pedelec. De wettelijke term voor een elektrische fiets is een fiets met trapondersteuning. Voor een fiets met trap ondersteuning gelden de aansprakelijkheidsregels voor fietsen. Een opgevoerde elektrische fiets en een speed-pedelec zijn motorvoertuigen.
Letselschade bij een ongeval met een elektrische fiets
Onder omstandigheden is een ander aansprakelijk voor de schade en kan de schade van een ongeval met een elektrische fiets verhaald worden op een aansprakelijke partij. Voor het recht op een schadevergoeding is van belang welke weggebruiker het ongeval veroorzaakt. Daarvoor kijken we naar de gemaakte verkeersfouten. Daarnaast is er een groot verschil tussen een aanrijding met een normale elektrische fiets en een aanrijding met een opgevoerde elektrische fiets. De wet beschermt fietsers tegen sterkere weggebruikers. Bij een aanrijding met een motorvoertuig krijgt een fietser bijna altijd een schadevergoeding. Deze wettelijke bescherming voor fietsers geldt alleen voor elektrische fietsen die voldoen aan de wettelijke eisen.
Wat zegt de wet over een elektrische fiets?
Een elektrische fiets valt onder de wettelijke definitie van een motorrijtuig, omdat deze fietsen mede door mechanische kracht worden voortgedreven. De wetgever vindt dat personen op een e-bike kwetsbare verkeersdeelnemers zijn, zoals voetgangers en fietsers. Daarom is er een uitzondering toegevoegd aan de definitie van een motorrijtuig en is de fiets met trapondersteuning in de Wegenverkeerswet opgenomen. De definitie van een elektrische fiets/fiets met trapondersteuning staat in artikel 1 sub 1 sub ea Wegenverkeerswet:
Artikel 1 sub 1 sub ea WVW: fietsen met trapondersteuning: fietsen die zijn voorzien van een elektrische hulpmotor met een nominaal continu vermogen van maximaal 0,25 kW en waarvan de aandrijfkracht geleidelijk vermindert en tenslotte wordt onderbroken wanneer het voertuig een snelheid van 25 km/h bereikt, of eerder, indien de bestuurder ophoudt met trappen.
Wettelijke eisen elektrische fiets
Om aangemerkt te worden als een fiets met trapondersteuning moet een elektrische fiets of fatbike dus aan bepaalde eisen voldoen:
- De fiets werkt doormiddel van trap ondersteuning. Om vooruit te komen is trappen noodzakelijk;
- De trapondersteuning is begrenst op 25 kilometer per uur;
- De motor van de fiets levert maximaal 250 watt aan vermogen.
Elektrische fietsen die ondersteuning bieden boven de 25 kilometer per uur en elektrische fietsen uitgerust met een gashendel zijn dus geen fietsen met trapondersteuning.
Welke regels gelden er voor een elektrische fiets
Voor de elektrische fiets die aan de vereisten van een fiets met trapondersteuning voldoet gelden dezelfde regels als voor een gewone fiets:
- Er is geen rijbewijs nodig;
- Een wettelijke aansprakelijkheidsverzekering (WA-verzekering) is niet verplicht;
- Er is geen kenteken nodig;
- Geen minimumleeftijd;
- Verplicht rijden op het fietspad of het fiets/bromfietspad;
- Een helm is niet verplicht.
Aansprakelijkheid ongeval elektrische fiets
De aansprakelijkheid voor een elektrische fiets is hetzelfde als de aansprakelijkheid voor een gewone fiets. Dit betekent dat verkeersdeelnemers op een elektrische fiets worden beschermd als zwakke verkeersdeelnemers door artikel 185 Wegenverkeerswet. Bij aanrijding door of met een motorvoertuig is de bestuurder van het motorvoertuig voor ten minste 50 % aansprakelijk als het slachtoffer 14 jaar of ouder is. De schadevergoeding is daarnaast afhankelijk van de omstandigheden van het geval. De door de beide weggebruikers gemaakte verkeersfouten spelen een doorslaggevende rol bij het vaststellen van de aansprakelijkheid.
Aanrijding met een opgevoerde elektrische fiets
Het opvoeren van een elektrische fiets is eenvoudig. De motor levert door het opvoeren ook vermogen boven de 25 kilometer per uur. Door het toevoegen van een gashendel is trappen niet meer nodig. Door deze aanpassingen voldoet een elektrische fiets of fatbike niet meer aan de wettelijke definitie van een fiets met trapondersteuning. De opgevoerde elektrische fiets is een motorvoertuig. De bestuurder kan geen geen beroep doen op de bescherming voor fietsers na een aanrijding met een auto. Voetgangers en fietsers die zijn aangereden door een opgevoerde elektrische fiets of fatbike kunnen wel een beroep doen op de 50%-regel die geldt voor kwetsbare verkeersdeelnemers.
Onduidelijkheden over aanrijdingen elektrische fietsen
Deze materie is relatief nieuw. In 2024 beoordeelde de rechter in Amsterdam de aansprakelijkheid van de ouders van een 11-jarige die schade veroorzaakte met een elektrische fiets. Na de aanrijding in 2022 onderzocht de politie niet of de elektrische fiets was opgevoerd. Als deze aanrijding nu zou plaatsvinden zou de politie mogelijk de fiets wel onderzoeken. In dezelfde uitspraak verwijt de rechter de ouders dat zij een 11 jarige zonder begeleiding op een elektrische fiets laten fietsen. De ouders dragen daarom een groter deel van de schade. Dergelijke vraagstukken komen in de toekomst waarschijnlijk nog vaak aan de orde.
Aanrijding kind op elektrische fiets
Voor kinderen jonger dan 14 jaar geldt dat zij bij aanrijding op een elektrische fiets door een motorvoertuig recht hebben op vergoeding van 100 % van hun schade.
Opzet of overmacht
De aansprakelijkheidsregel betreffende fietsers en andere ‘zwakke’ verkeersdeelnemers, waaronder de elektrische fietsers kan worden doorbroken bij opzet of overmacht. De bewijslast betreffende opzet of overmacht ligt bij de bestuurder van het motorvoertuig. In de praktijk blijkt dat opzet of overmacht zeer lastig aan te tonen is.
Contact
Bespreek uw letselschade met een specialist. Hijink Advocaten helpt letselschadeslachtoffers sinds 1995 om een duurzame en rechtvaardige schadevergoeding te krijgen. Bel 0800 – 4455000 of vul het onderstaande contactformulier in om contact op te nemen.
