Onrechtmatige overheidsdaad: schadevergoeding in de vorm van nadeelcompensatie.
Iemand kan schade lijden als gevolg van een fout van de overheid. Te denken valt aan schade die optreedt omdat iemand niet een vergunning heeft gekregen terwijl in een procedure bij de bestuursrechter en/of de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State blijkt dat hij of zij hier wel recht op heeft.
Onrechtmatige overheidsdaad
De overheid kan dan aansprakelijk zijn op grond van onrechtmatige overheidsdaad voor de geleden schade (en nog te lijden schade) als aan een aantal wettelijke criteria wordt voldaan. Schade kan echter ook ontstaan als de overheid een rechtmatig besluit heeft genomen. De gemeente besluit bijvoorbeeld een exploitatievergunning te verlenen voor een coffeeshop in de directe omgeving van een woonwijk, waardoor mogelijk waardevermindering van woningen optreedt. Mogelijk kan de gemeente dan om schadevergoeding worden gevraagd wegens nadeelcompensatie.
Onrechtmatige overheidsdaad
Er bestaan naar huidig recht verschillende procedurele wegen om nadeelcompensatie te verkrijgen, namelijk via het wettelijk zuiver schadebesluit, het buitenwettelijk zuiver schadebesluit, het onzuiver schadebesluit en de weg van de burgerlijke rechter.
Naar huidig recht bestaat er een bevoegdheidsverdeling tussen de bestuursrechter en de burgerlijke rechter. Veel claims over nadeelcompensatie komen uiteindelijk bij de bestuursrechter terecht. De burgerlijke rechter is naar huidig recht onder andere bevoegd om te oordelen over feitelijk handelen van de overheid, bijvoorbeeld als het gaat over schade als gevolg van wegwerkzaamheden die in opdracht van de gemeente worden uitgevoerd. De bestuursrechter is naar huidig recht niet bevoegd om over dit soort handelen te oordelen.
Toekomstig recht
De bevoegdheidsverdeling tussen de bestuursrechter en de burgerlijke rechter met betrekking tot nadeelcompensatie gaat op termijn wel veranderen. De Wet nadeelcompensatie en schadevergoeding bij onrechtmatige besluiten (Wns) voorziet in een nieuwe regeling over nadeelcompensatie in de Algemene wet bestuursrecht, welke regeling onder andere tot gevolg zal hebben dat de bestuursrechter exclusief bevoegd gaat worden om te oordelen over feitelijk handelen van de overheid. Ook zal deze rechter exclusief bevoegd worden om te oordelen over algemeen verbindende voorschriften en beleidsregels, welke bevoegdheid naar huidig recht exclusief is voorbehouden aan de burgerlijke rechter.
Inwerkingtreding gedeelte regeling nadeelcompensatie
Wanneer de nieuwe regeling omtrent nadeelcompensatie precies in werking gaat treden, is niet bekend. Wel wordt als streefdatum 1 januari 2016 genoemd, maar of dit ook gehaald wordt, zal moeten blijken. Wat betreft het gedeelte van de onrechtmatige besluiten is de Wet nadeelcompensatie en schadevergoeding reeds per 1 juli 2013 in werking getreden. Dit gedeelte regelt onder andere de bevoegdheidsverdeling tussen de bestuursrechter en de burgerlijke rechter bij onrechtmatige overheidsbesluiten.
Meer weten over nadeelcompensatie en onrechtmatige overheidsdaad?
Wilt u meer weten over nadeelcompensatie of de onrechtmatige overheidsdaad, neem dan contact met ons op bel 0800 44 55 000 of plaats een terugbelverzoek.