Zorgplicht advocaat voor advocaatkosten bij letselschade. De rechtsverhouding tussen een advocaat en een cliënt is die van een overeenkomst van opdracht. De advocaat en de cliënt dienen afspraken te maken over de behandeling van de zaak en de kosten daarvan.
De advocaat zal de cliënt moeten voorlichten hierover. Dit artikel, zorgplicht advocaat, beschrijft de zorgplicht die geldt voor een advocaat met betrekking tot gefinancierde rechtsbijstand en de advocaatkosten in een letselschadezaak.
Zorgplicht advocaat
Deze zorgplicht brengt mee dat de advocaat verplicht is met de cliënt te overleggen of er een mogelijkheid bestaat een toevoeging te krijgen. Een toevoeging wil zeggen dat de cliënt –gezien zijn inkomen- in aanmerking komt voor door de overheid gefinancierde rechtsbijstand. De cliënt is in dat geval ‘slechts’ een eigen bijdrage verschuldigd waarvan de hoogte afhankelijk is van het inkomen.
Advocaatkosten in letselschadezaak
In de zaak waarover de Hoge Raad moest oordelen ging het om de vraag of de cliënt die een letselschadezaak aanspande loon verschuldigd was aan de advocaat en zo ja, wat de hoogte daarvan was.
In de overeenkomst van opdracht betreffende de letselschadezaak tussen de advocaat en de cliënt was niets afgesproken over loon of honorarium. De advocaat stuurde de declaraties rechtstreeks aan verzekeraar en de verzekeraar voldeed deze declaraties.
De advocaat stelt dat de cliënt (bovendien) loon aan hem verschuldigd was. De cliënt weigert dit te betalen waarop deze door de advocaat wordt gedagvaard. De cliënt stelt dat hij in aanmerking kwam voor gefinancierde rechtsbijstand, de advocaat had een toevoeging moeten aanvragen omdat hij een bijstandsuitkering heeft.
De cliënt stelt dat als er wel een toevoeging was aangevraagd hij alleen de eigen bijdrage verschuldigd zou zijn. Door de toevoeging niet aan te vragen, heeft de advocaat Gedragsregel 24 lid 3 geschonden. Deze regel luidt als volgt:
Wanneer de cliënt mogelijk in aanmerking komt voor door de overheid gefinancierde rechtshulp en niettemin verkiest daarvan geen gebruik te maken, dient de advocaat dat schriftelijk vast te leggen.
De cliënt stel dat de advocaat – door schending van de gedragsregel- is tekortgeschoten in de nakoming van zijn verplichtingen uit de overeenkomst waardoor de cliënt meent niet te hoeven betalen.
Zorgplicht advocaat toetsing aanvragen voorwaardelijke toevoeging
Het hof dat heeft te oordelen over deze stelling beslist dat een tekortkoming van de advocaat de cliënt niet bevrijdt van de betalingsverplichting. Omdat er tussen cliënt en de advocaat een overeenkomst van opdracht tot stand is gekomen, is de cliënt op gebruikelijk wijze berekend loon of bij gebreke daarvan een redelijk loon verschuldigd op grond van artikel 7:405 BW.
Het hof veroordeelt de cliënt tot betaling, ook omdat onvoldoende is onderbouwd door de cliënt dat als hij bij het verkrijgen van een toevoeging niet meer verschuldigd zou zijn dan de eigen bijdrage. Het hof wijst er op dat in letselschadezaken de toevoegingen meestal voorwaardelijk zijn, en worden ingetrokken als er een uitkering wordt betaald en de aansprakelijke partij de advocaatkosten moet betalen.
Gefinancierde rechtsbijstand in letselschadezaak
De cliënt is het er niet mee eens en legt de letselschadezaak, althans de beoordeling over het loon dat hij verschuldigd was voor aan de Hoge Raad.
De Hoge Raad bevestigt de zorgplicht van de advocaat als het gaat om aanvragen van een toevoeging. De advocaat zal moeten toetsen of de cliënt in aanmerking komt voor toevoeging, behalve als de advocaat goede redenen heeft om aan te nemen dat de client niet voor door de overheid gefinancierde rechtsbijstand in aanmerking komt (HR 1 november 1991, ECLI:NL:HR:1991:ZC0397, NJ 1992/121, en HR 14 mei 1993, ECLI:NL:HR:1993:ZC0962, NJ 1993/457).”
De zorgplicht valt uiteen in twee elementen ten eerste is de advocaat verplicht te overleggen met de cliënt of er aanleiding is een toevoeging aan te vragen. In de tweede plaats, als de cliënt mogelijk in aanmerking komt voor toevoeging mag de advocaat de zaak alleen voortzetten als hij bewuste instemming van zijn cliënt heeft verkregen om af te zien van het aanvragen van toevoeging.
Schending zorgplicht advocaat ontslaat niet van betalingsverplichting cliënt
In de onderhavige letselschadezaak oordeelt de Hoge Raad dat de cliënt zich in principe terecht op het standpunt stelde dat de advocaat niet aan zijn zorgplicht heeft voldaan. Echter, zoals ook het hof oordeelde ontslaat dit de cliënt niet van zijn betalingsverplichting. Verder is het zo dat in de letselschadezaak de toevoeging voorwaardelijk zou zijn verleend, welke zou worden ingetrokken op het moment dat een schadevergoeding zou worden uitgekeerd door de aansprakelijke partij. Dit zou er toe hebben geleid dat de cliënt –naast de aansprakelijke verzekeraar- loon verschuldigd zou zijn. Nu de cliënt niet voldoende heeft onderbouwd hoe hoog de eigen bijdrage zou zijn geweest of de maximaal te betalen advocaatkosten wordt de vordering afgewezen.
Letselschadezaak naar de rechter?
Wilt u uw letselschadezaak laten beoordelen of wilt u naar de rechter. Wilt u weten of u advocaatkosten moet betalen of in aanmerking komt voor toevoeging / gefinancierde rechtsbijstand? Bel vrijblijvend met onze letseladvocaten 0800 44 55 000.
Door: mr. O.A.M. (Oscar) Hijink, letselschadeadvocaat LSA, lid keurmerk Letselschade