Bij toepassing van de omkeringsregel nemen we aan dat bepaald handelen in strijd met een regel schade veroorzaakte. De tegenpartij moet dan bewijzen dat de schade niet het gevolg is van zijn handelen. Een schadevergoeding krijgen wordt door toepassing van de omkeringsregel een stuk makkelijker.
In de wet (artikel 150 Rechtsvordering) staat dat de eisende partij zijn vordering bewijst. In uitzonderingsgevallen is het redelijk dat we aannemen dat schade het gevolg is van bepaald handelen. Het claimen van schade wordt hierdoor makkelijker.
Op het omdraaien van de bewijslast kan bijvoorbeeld een beroep worden gedaan bij letselschade, een onrechtmatige daad, wanprestatie, overtreding van een verkeersnorm of overtreding van een zorgvuldigheidsnorm.
Omgekeerde bewijslast?
De bewijslast wordt eigenlijk niet omgekeerd. We nemen bij toepassing van de omkeringsregel aan dat de eisende partij aan zijn bewijslast heeft voldaan. Het is vervolgens aan de tegenpartij om (tegen)bewijs te leveren.
Omkeringsregel bewijslast
Voor toepassing van de omkeringsregel moet er een verband bestaan tussen de overtreden regel en de schade. De schade moet min of meer logisch zijn. Als een dokter bepaalde voorschriften niet naleeft, ontstaan complicaties. Niet naleven van verkeersregels leidt tot ongelukken. Als een psychiatrische patiënt ten onrechte niet is opgenomen in een inrichting, ontstaan soms incidenten met schade. Een product dat niet aan brandveiligheidsregels voldoet, kan brand veroorzaken. Het handelen of voorwerp is op een bepaalde manier gevaarlijk en dit gevaar verwezenlijkt zich.
Ook bij veiligheidsnormen kan de omkeringsregel worden toegepast. Een bediener van bijvoorbeeld een slagboom, brug of machine moet letsel van anderen voorkomen. Bij bepaalde ongelukken moet de veroorzaker van het ongeval aantonen dat schade niet door zijn handelen ontstond.
Vereisten omgekeerde bewijslast
De vereisten voor de omkeringsregel van de bewijslast zijn:
- een handeling die in strijd is met een regel;
- de overtreden regel beschermt tegen schade;
- de schade die de regel moest voorkomen ontstaat.
De persoon met schade moet de schade aantonen. Ook de normschending moet natuurlijk vaststaan. De persoon met schade levert dus wel bewijs in de procedure om een beroep te kunnen doen op de omkeringsregel.
Hoge Raad
De regel is tot stand gekomen in de rechtspraak. De omschrijving van de omkeringsregel van de Hoge Raad staat in de onderstaande standaardoverweging:
“Voor toepassing van de omkeringsregel is volgens vaste rechtspraak van de Hoge Raad vereist dat een gedraging heeft plaatsgevonden die in strijd is met een norm die strekt tot het voorkomen van een specifiek gevaar ter zake van het ontstaan van schade, en dat degene die zich op schending van deze norm beroept ook bij betwisting aannemelijk heeft gemaakt dat in het concrete geval het (specifieke) gevaar waartegen de norm bescherming beoogt te bieden, zich heeft verwezenlijkt” (HR 2 juni 2017, ECLI:NL:HR:2017:1008).
Omkeringsregel letselschade
Ook bij letselschade is een beroep op de omkeringsregel mogelijk. Maar de omkeringsregel is vooral belangrijk in rechtszaken. Bij veel letselschade zaken is geen rechter betrokken. Als een aansprakelijke verzekeraar zegt dat een ongeluk niet de oorzaak van uw schade is, kunt u zich echter ook in onderhandelingen op de omkeringsregel beroepen. Maar verzekeraars gaan niet snel akkoord met een voorstel om de bewijslast om te keren.
Omkering op grond van de wet
Ook op grond van de wet kan er bij letselschade sprake zijn van een omgekeerde bewijslast. Bij vervoersovereenkomsten bepaalt de wet bijvoorbeeld dat sommige ongelukken altijd te voorkomen zijn. Bijvoorbeeld bij een aanvaring met een boot of het zinken van een boot. De vervoerder is in dat geval altijd aansprakelijk voor letsel van passagiers.
Omkeringsregel whiplash
Bij whiplash letsel is een beroep op de omkeringsregel mogelijk. Het vereiste is een ‘mechanisch te begrijpen geweldsinwerking op de tot de hals of de nek behorende wervels’. De veroorzaker van een achter aanrijding moet bij een omgekeerde bewijslast aantonen dat whiplash klachten niet het gevolg van de aanrijding zijn.
Maak een afspraak
Wij zorgen dat u een rechtvaardige schadevergoeding krijgt. Zorg dat u weet waar u recht op heeft. Een eerste gesprek is altijd gratis en vrijblijvend. Bel naar 0800-44 55 000. Stuur een e-mail naar info@hijink.com. Of gebruik het onderstaande contactformulier.
