Davelaar/Allspan arrest Hoge Raad, 23 maart 2012, ECLI:NL:HR:2012:BV0616: De zorgplicht van werkgevers kan ook gelden voor ingeschakelde zzp’ers als de ‘werkgever’ invloed heeft op de werkomstandigheden en veiligheid van de zzp’er.
Het Davelaar/Allspan arrest is een belangrijke uitspraak voor de letselschade praktijk. Het arrest bevat belangrijke rechtsregels om te bepalen wanneer een opdrachtgever/werkgever aansprakelijk is voor letselschade van een zzp’er. Werkgevers zijn aansprakelijk voor ondergeschikten. Hieronder kan ook een zzp’er vallen als deze persoon voor zijn veiligheid afhankelijk is van de opdrachtgever.
Uitspraken van rechters kunnen belangrijke aanvullingen bevatten op de wet of inzicht geven in de uitleg van de wet. Bekijk andere belangrijke letselschade uitspraken op onze pagina met letselschade jurisprudentie.
Casus Davelaar Allspan
Davelaar is zelfstandig ondernemer. Davelaar heeft een eenmanszaak. Hij verricht reparaties aan machines. Bij het repareren van een vezelverwerkingsmachine van Allspan raakt Davelaar gewond. Uiteindelijk wordt het rechterbeen van Davelaar tot boven zijn knie geamputeerd. Davelaar heeft geen arbeidsongeschiktheidsverzekering. Hij stelt Allspan aansprakelijk.
Geldt artikel 7:658 lid 4 BW ook voor zzp’ers?
Artikel 7:658 BW bevat de zorgplicht van de werkgever. De werkgever moet maatregelen nemen ‘om te voorkomen dat de werknemer in de uitoefening van zijn werkzaamheden schade lijdt’. Ontstaat er letselschade dan beoordelen we of de werkgever aan de zorgplicht voldeed. De grens voor werkgeversaansprakelijkheid is daarom laag. Na een arbeidsongeval heeft een werknemer meestal recht op een schadevergoeding. Het Devalaar/Allspan arrest gaat om de bepaling in artikel 7:658 lid 4 BW. Dit artikel bepaalt dat er ook zonder arbeidsovereenkomst sprake kan zijn van werkgeversaansprakelijkheid. De Hoge Raad beoordeelt in Davelaar Allspan of de zorgplicht ook kan gelden voor zzp’ers:
Artikel 7:658 lid 4 BW: Hij die in de uitoefening van zijn beroep of bedrijf arbeid laat verrichten door een persoon met wie hij geen arbeidsovereenkomst heeft, is overeenkomstig de leden 1 tot en met 3 aansprakelijk voor de schade die deze persoon in de uitoefening van zijn werkzaamheden lijdt. De kantonrechter is bevoegd kennis te nemen van vorderingen op grond van de eerste zin van dit lid.
Davelaar Allspan rechtbank en gerechtshof
De rechtbank en het gerechtshof wijzen de vordering van Davelaar af. Reparaties aan de machines van Allspan valt niet onder de normale bedrijfsuitoefening van Allspan. Het gerechtshof oordeelt bovendien dat uit de wetgeschiedenis niet blijkt dat de bescherming van artikel 7:658 BW ook bedoeld is voor zzp’ers. Davelaar gaat vervolgens naar de Hoge Raad.
Rechtsregel Davelaar/Allspan
De Hoge Raad vernietigt de uitspraak van het gerechtshof. Een zzp’er kan volgens de Hoge Raad wel onder de bescherming van artikel 7:658 lid 4 BW vallen. Daarvoor beoordelen we of de zzp’er voor de veiligheid afhankelijk is van de opdrachtgever? Deze vraag beantwoorden we aan de hand van de omstandigheden van het geval. We kijken onder andere naar:
- De feitelijke verhouding tussen de betrokkenen;
- De aard van de werkzaamheden;
- De invloed van de ‘werkgever’ op de werkomstandigheden en veiligheidsrisico’s van de ‘werknemer’.
De Hoge Raad verwoordt dit als volgt:
‘Dit brengt mee dat art. 7:658 lid 4 zich voor toepassing leent indien de persoon die buiten dienstbetrekking werkzaamheden verricht, voor de zorg voor zijn veiligheid (mede) afhankelijk is van degene voor wie hij die werkzaamheden verricht. Of dit het geval is, zal aan de hand van de omstandigheden van het geval bepaald moeten worden, waarbij onder meer van belang zijn de feitelijke verhouding tussen betrokkenen en de aard van de verrichte werkzaamheden, alsmede de mate waarin de “werkgever”, al dan niet door middel van hulppersonen, invloed heeft op de werkomstandigheden van degene die de werkzaamheden verricht en op de daarmee verband houdende veiligheidsrisico’s.’
Bron: Davelaar / Allspan arrest op rechtspraak.nl Hoge Raad 23 maart 2012, ECLI:NL:HR:2012:BV0616
